TITLE

COVID-19'a Karşı Tedbirler Hk.
28 Nisan 2020 [Bülten #31]

Not: 28 Nisan saat 16.00 itibarıyla...

“Liderliğin Pandemiyle Sınavı”

Mütevelli Heyet Başkanımız Dr. Bahar Akıngüç Günver, Hürriyet gazetesi web portalındaki eğitim köşesinde konuk yazar olarak yer aldı. Dr. Bahar Akıngüç Günver, pandemi sürecindeki değişimlere değinerek, “Kuruluşundan bu yana tüm süreçlerini bildiğim üniversitemizin yerleşkeleri ilk kez bu kadar sessiz. Bazen geç çıktığım akşamlarda kütüphanenin ışıkları yanardı, aşağıda stüdyolarda çalışan öğrencilere rastlardım, mesaiden çıkanlarla tesadüfen karşılaştığımızda sohbet eder, işi, ekonomiyi, dünyayı kurtarırdık. 11 yıldır ilk kez, zorunlu birkaç seyahat dışında okuldan bu kadar uzak kaldım ve epeydir ilk kez kendimi, yaptığım işi, ürettiğim faydayı, artılarımı, eksilerimi bu kadar derin sorguladım. Kurallar, kaideler, arzlar, talepler, büyük masalarda sürüp giden akıl oyunları, unvanlar yarışıyor tadında tartışmalar, beyin fırtınaları, imza dosyaları, cariler, bütçeler, bilançolar, yönergeler, yönetmelikler, aciller, tebliğler, size döneceğimler, paraflar, onaylar, randevular ve daha bir sürü şey. Şimdi hepsi, ‘yeni normal’ dahilinde evimde. Şimdi her şey çalışma odamda, masamın üzerinde. Sadeleşiyorum gitgide. Önümde, parlak bir pencere, arkamda gün ışığı. Her şey bir cihazın içinde, sesler, yüzler, görüntüler... 'Ben evdeyim, kartvizitler üniversitede'. Çalışanın unvan ve makam olmadığını böyle zamanlarda anlıyor insan...” ifadelerini kullandı.

“Liderliğin Pandemiyle Sınavı” başlıklı köşe yazısının tamamını okumak için...

Uzmanından, Oruç Tutarken Bağışıklığı Güçlü Tutacak Öneriler

Ramazan ayı bu yıl Yeni Koronavirüs Hastalığı (COVID-19) salgını sebebiyle evlerde geçiyor. Bu dönemde, oruç tutanların bağışıklık sistemlerine ayrıca dikkat etmeleri gerektiğini vurgulayan İstanbul Kültür Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Bölüm Başkanı Prof. Dr. Gürhan Raif Çiftçioğlu, Ramazan ayında doğru beslenme ve yeme alışkanlıkları hakkında bilgi vererek bağışıklık sistemini güçlendirici tavsiyelerde bulundu.

Probiyotik ve prebiyotik gıdalar vücudumuzu destekler

Bu dönemde oruç tutanların, sofralarına bağışıklık sistemini güçlendirici besinleri de eklemesi gerektiğini kaydeden Prof. Dr. Gürhan Raif Çiftçioğlu, “Özellikle bağışıklık sistemimizi ayakta tutacak yoğurt, turşu, kefir, tarhana ve zeytin gibi probiyotik besinler ile posa ve oligosakkaritten zengin pırasa, yer elması, enginar, kereviz, kuşkonmaz, soğan, sarımsak, ıspanak, fasulye, mercimek, muz, üzüm, çilek, elma gibi prebiyotik içerikli gıdaları tercih etmekte yarar var. Çünkü probiyotik gıdalar bu özelliklerinin yanında, antioksidan ve antienflamatuvar nitelikleri ile de bu dönemde vücudumuzu destekleyecektir.” dedi.

İftarda yemeğe ağır gıdalarla başlamayın

İftarda yemeğe ağır gıdalarla başlamanın doğru olmadığını ifade eden Prof. Dr. Çiftçioğlu, “Çünkü bu durum reflü, hazımsızlık, kabızlık gibi rahatsızlıklara sebebiyet verebilir. İftarda mutlaka çorba ya da kahvaltılık domates-biber gibi daha hafif besinlerle yemeğe başlamak gerekiyor. Yemeğe başladıktan 15-20 dakika sonra az yağlı et ürünleri ve sebze yemeği, arkasından da hafif sütlü tatlılar tüketilebilir. Hamur işi ve şerbetli tatlılardan kaçınmalıyız.” diye konuştu.

Su tüketimine önem verin

İftarla sahur arasındaki sürede su tüketimine dikkat etmek gerektiğini vurgulayan hocamız, “İftarla sahur arasında belli aralıklarla azar azar içerek, 2-2,5 litre su tüketmekte fayda var. Çünkü vücut dirençli olabilmek için suya ihtiyaç duyuyor. Eğer çok su tüketemiyorsanız, bu durumda özellikle sahurda çay, kahve, gazlı, şekerli vb. içecekler yerine ıhlamur çayı gibi bitkisel çayları da tüketebilirsiniz.” dedi.

İftar ve sahur arasında ara öğünler yapın

Sebze ve meyvelerin, vücudumuzun direncine katkı sağlayan A, C, B grubu vitaminleri ve antioksidan maddeleri içerdiğini hatırlatan Prof. Dr. Gürhan Çiftçioğlu, “İftar ve sahur arasında 1-1,5 saat aralığında ara öğünler yapıp meyve-sebze tüketmek gerekiyor. Bizim normalde tavsiyemiz günde 5 porsiyon sebze-meyve tüketmek. Bu dönemde sebze ve meyve tüketimimiz iftar ve sahur arasında gerçekleşebileceği için, 1-1,5 saatlik aralarla ara öğünler yapmak gerekiyor.

İftar ve sahurda ağırlıklı olarak yağsız et ve protein içeren gıdalar ile sebzelere yer verebilirsiniz. 1-1.5 saatlik aralıklarla uyguladığımız bu ara öğünlerde özellikle taze veya kuru meyve ile üç bütün ceviz, 15 tane badem ya da fındık gibi antioksidan ve E vitamini içeren kuruyemişlerin yanı sıra ayrıca yoğurt tüketmemiz, bizi hem tok tutacak hem de bir sonraki güne hazırlayacaktır. Bunun yanında iftarda da yavaş yavaş çiğneyerek yemek yemeye dikkat etmemiz lazım. Bu şekilde yemeklerin hazmı daha kolay olacaktır.” İfadelerinde bulundu.

Unlu mamuller yerine kepekli ürünleri tercih edebilirsiniz

Bu süreçte bağışıklık sisteminin güçlü kalabilmesi için glisemik endeksi yüksek ürünlerden kaçınarak daha çok probiyotik ve prebiyotik gıdaların tüketilmesinin tercih edilmesi gerektiğine dikkat çeken Prof. Dr. Çiftçioğlu aynı zamanda, COVID-19 salgınında hem sağlığımızı korumamız hem de dengeli beslenmeyi ihmal etmememiz konusunda uyarıda bulundu. Özellikle bağışıklığımızı sekteye uğratmadan ve bağışıklığımızı kuvvetlendirici beslenme modellerine yönelmemiz gerektiğinin altını çizen Prof. Dr. Çiftçioğlu, “Bunun yanı sıra COVID-19’dan en çok etkilenebilecek diyabet, hipertansiyon, kolesterol, kalp-damar rahatsızlıkları, mide-bağırsak problemleri ve kronik rahatsızlıkları olan hastalarımızın, mutlaka doktor tavsiyesi ile Ramazan’da oruç düzenine geçmesinde fayda var.

Bu kişilerin oruç tutup tutmaması gerektiğine doktor karar vermelidir. Bu dönemde özellikle glisemik endeksi yüksek, unlu mamuller ile pirinç gibi ürünlerden uzak durmamız gerekiyor. Bu besinlerin yerine tam buğday, yulaf, bulgur, kepekli ürünler gibi posa içeriği fazla tahıl ürünlerini tercih etmek doğru olacaktır. Ayrıca kuru baklagil, kepekli tahıllar, yapraklı sebze ve salatalar gibi lif içeriği yüksek besinlerin de bu dönemde tercih edilmesi, beslenme değişikliğinden kaynaklanacak kabızlık şikayetlerinin de azalmasına fayda sağlayacaktır. Beslenme modelinde kan şekerimizi yükseltmeyen gıdaları tercih etmeliyiz. Türk mutfağı zaten çok zengin bir mutfak. Eğer probiyotik ve prebiyotik içerikli gıdaları tercih edersek, bunlar bağışıklık ve vücut direncimizin ayakta kalmasına yardımcı olur.” diye konuştu.

Sahurda ve iftarda birer kâse yoğurt tüketin

Probiyotik ve prebiyotik gıdalara örnekler vererek sözlerine devam eden hocamız, “Probiyotik gıdalar, normalde bağırsaklarımıza fayda sağlayan bakterileri içeren ve bunları yediğimizde o faydalı bakterilerin vücudumuza girmesini sağlayan gıdalardır. Prebiyotik gıdalar ise bu bakterilerin bağırsakta beslenmesini ve baskın hale gelmesini sağlayan gıdalardır. Prebiyotik gıdalara örnek olarak; pırasa, ıspanak, enginar, kerevizi verebiliriz.

Soğan, sarımsak gibi özellikle salatalarda ve yemeklerde ihmal etmeyeceğiniz ürünler olmalıdır ve yine ceviz, badem, fındık gibi kullanabileceğimiz kuruyemiş düzeyinde yağlı tohumlar ve nohut, fasulye, bezelye gibi kuru baklagil grubu besinler de bu grubu girer. Muz, elma, üzüm gibi meyveler de prebiyotik açısından oldukça kuvvetli besinlerdir. Probiyotik gıdalara ise yoğurt, kefir, boza, turşu ve zeytin örnek verilebilir. Normalde iftarda ve sahurda birer kâse yoğurt yemek, vücudunuzun daha dirençli hale gelmesine fayda sağlayacaktır. 1-1,5 saatlik ara öğünlerimizde yoğurt, bizim için iyi bir alternatif olabilir. Bu ürünler bağışıklık sistemi için önemli olmakla birlikte, kefirin miktarı, zeytin ve turşunun tuz oranı, bozanın şeker dozu gibi konulara dikkat etmek de önemli. Kefir ve yoğurdu da ev yapımı tercih edersek daha iyi olur.” şeklinde konuştu.

Pişirme yöntemlerine dikkat edin

Yiyecekleri pişirme yönteminin yeme alışkanlıkları kadar önemli olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Çiftçioğlu, “Özellikle bu dönemde, mümkün olduğunca yemeklerimizde yağ oranını yükseltecek, kavurma, kızartma gibi pişirme yöntemlerinden uzak durursak iyi olur. Fırında pişirme, haşlama, buğulama gibi pişirme metotlarını tercih etmemiz daha sağlıklı olacaktır ve besinlerden daha iyi faydalanmamızı sağlayacaktır.

Özellikle unlu mamuller, pirinç gibi glisemik indeksi yüksek gıdalar yerine; bize hem sağlık anlamında daha fazla fayda sağlayacak hem de posa miktarı fazla olan yulaf, tam buğday gibi ekmekleri tüketmemiz gerekiyor. Çünkü bunlar bizim bağırsağımıza girdiğinde bir nevi bağırsağın düzenli çalışmasında rol oynuyorlar. Aynı zamanda bu gıdalar, bağırsaktan aşırı miktarda yağın emilimini de engellediği için şu anda sindirim açısından bize fayda sağlayacaktır.” dedi.

Prof. Dr. Gürhan Çiftçioğlu
İKÜ Sağlık Bilimleri Fakültesi
Beslenme ve Diyetetik Bölüm Başkanı

İKÜ'DEN HABERLER

“Mimarlık Fakültesi Bilgisayar Destekli Tasarım Webinar Serisi-1: Lumion3D ile Render ve Animasyon”

Mimarlık Fakültesi, “Bilgisayar Destekli Tasarım Webinar Serisi”nin ilkinde Mimar Burak Taşdemir ile Mimar Demet Savranlar’ı ağırladı. 22 Nisan Çarşamba günü 18.00-19.30 saatleri arasında “Lumion3D ile Render ve Animasyon” başlığı ile gerçekleştirilen webinarda; Lumion3D arayüzü ve temel kullanım bilgisi, Sketchup ve Archicad ile yapılan modeller, Lumion3D’ye aktarma, LiveSync ile Sketchup ve Archicad bağlantısı, kütüphane yöneticisi, malzeme kullanımı, render alma, animasyon oluşturma, panoromik render alma ve paylaşım konuları öğrencilere aktarıldı.

Not: Etkinlik linkine ulaşmak için fotoğrafa tıklayınız...

Dünyadan ve Ülkemizden Gelişmeler

Üniversitemiz Sağlık Bilimleri Fakültesi öğretim elemanı Halk Sağlığı Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Meltem Akın Dikleli’nin de destek verdiği HASUDER'in (Halk Sağlığı Uzmanları Derneği) COVID-19 bilgilendirme sayfasından alınmıştır.

Kesin Olgu: Türkiye (112 bin 261), Dünya (3 milyon 061 bin 521)
Ölüm: Türkiye (2 bin 900), Dünya (212 bin 056)
DSÖ Risk Değerlendirmesi: Küresel seviye – Çok Yüksek

Dünyadan Gelişmeler

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ);

DSÖ Genel Direktörü Dr. Tedros, medya toplantısının açılış konuşmasında yaptığı açıklamada;

- Aşılarla 20’den fazla hastalığın önlenebileceğini,
- Dünya genelinde yeni doğan çocukların her yıl %86’sının aşılandığını,
- Ancak dünyada hala aşılamayı kaçıran 13 milyondan fazla çocuk olduğunu,
- COVID-19 nedeniyle bu sayının artacağını bildiklerini,
- Güney yarımkürede grip sezonunun başlamasıyla birlikte, herkesin mevsimsel grip aşısı olmasının hayati önem taşıdığını,
- Gavi, Aşı İttifakının sınır kapatmaları ve seyahat aksaklıkları nedeniyle en az 21 düşük ve orta gelirli ülkenin şimdiden aşı sıkıntısı yaşadığını bildirdiğini,
- Şimdiye kadar, Gavi tarafından desteklenen ve 13 milyondan fazla insanın aşılanacağı; çocuk felci, kızamık, kolera, insan papilloma virüsü, sarıhumma ve menenjite karşı yapılacak olan 14 aşı kampanyasının ertelendiğini,
- 2000 yılından bu yana, Gavi ve ortaklarının (DSÖ dahil), dünyanın en fakir ülkelerinde 760 milyondan fazla çocuğun aşılanmasına yardımcı olarak 13 milyondan fazla ölümü önlediğini,
- Gavi’nin, 2025 yılına kadar 18 aşı ile 300 milyon çocuğa aşı yaptırma hedefi olduğunu,
- Bu hedefe ulaşmak için Gavi’ye, önümüzdeki ikmalinde 7.4 milyar ABD doları gerekeceğini,
- Küresel toplumu, Gavi’nin bu hayat kurtarıcı çalışma için tamamen finanse edilmesini sağlamaya çağırdıklarını,
- DSÖ’nün; Afrika, Doğu Avrupa, Latin Amerika ve bazı Asya ülkelerindeki artan trendlerden endişe etmeye devam ettiğini,
- Tüm bölgelerde olduğu gibi, düşük test kapasitesi nedeniyle bu bölgelerdeki birçok ülkede vakaların ve ölümlerin yetersiz rapor edilmekte olduğunu,
- Geçen hafta, Afrika’da 40’tan fazla ülkeye malzeme tedarik ettiklerini ve daha fazlasını planladıklarını,
- DSÖ’nün dünya çapında, 105 ülkeye milyonlarca kişisel koruyucu ekipman ve 127’den fazla ülkeye laboratuvar malzemeleri sevk ettiğini; önümüzdeki haftalarda milyonlarcasını daha göndereceklerini belirtti. Ayrıntılı bilgi için…

Türkiye'den Gelişmeler

Cumhurbaşkanlığı;

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Kabine Toplantısı’nın ardından yaptığı açıklamada;

- COVID-19 salgınına karşı yürütülen mücadelenin somut neticelerinin alınmaya başlandığı bir döneme girildiğini,
- Yurt dışında yerleşik olmayan eğitim, umre veya kısa süreli seyahat için gitmiş bulunan 40 bine yakın vatandaşın Türkiye’ye getirildiğini,
- Bu hafta sonu da yine 30 büyükşehir ve Zonguldak’ta üç gün süreyle (2 Mayıs gece 00.00’dan başlayıp 4 Mayıs gece 00.00’a kadar devam edecek şekilde) sokağa çıkma sınırlandırması uygulanacağını,
- Önümüzdeki olumlu tablonun sürmesi hâlinde ülke genelinde hayatı normale döndürmeye yönelik kapsamlı bir program hazırlanmakta olduğunu, bu ayrıntılı programın yakında paylaşılacağını,
- Salgın nedeniyle adliyelerdeki dava, icra, şikâyet, itiraz, bildirim süreleriyle ilgili ertelemenin 30 Nisan’da dolan tarihinin, 15 Haziran’a kadar uzatılacağını,
- Çiftçilerin Mayıs ve Haziran aylarında vadesi gelecek Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatiflerine olan Hazine destekli kredi geri ödemelerinin faizsiz olarak altı ay erteleneceğini,
- Ar-Ge merkezleri ve teknoparklarda uygulanan evden çalışma sürelerinin 27 Mayıs’a kadar uzatılacağını,
- Salgınla mücadele için devreye sokulan Ekonomik İstikrar Kalkanı kapsamında verilen desteklerin toplamının 200 milyar lirayı bulduğunu,
- Yaklaşık 450 bin esnafa 8.4 milyar liralık finansman tahsisi yapıldığını,
- Çoğunluğu KOBİ olmak üzere 120 bin firmanın 108 milyar liraya yakın finansman desteği aldığını,
- İstihdamı özellikle korumak için maaşların asgari ücrete kadar olan bölümünün kısa çalışma ödeneğinden karşılanmaya başlandığını, bugüne kadar 3 milyon 190 bin çalışanla ilgili başvuru alındığını ve 1 milyon 360 bin çalışana ödemelerinin yapıldığını,
- Ücretsiz izne çıkarılan veya sözleşmesi feshedilen çalışanlara bin 177 lira gelir desteği sağlanmaya başlandığını,
- Mücbir sebep kararı alınan işyerlerinin Nisan, Mayıs ve Haziran aylarındaki 40 milyar liralık sigorta prim ödemelerinin altı ay süreyle ertelendiğini,
- Toplam 4 milyon 400 bin haneye biner lira nakdi destek verildiğini aktardı. Ayrıntılı bilgi için…

T.C. Sağlık Bakanlığı;

- Bakan Dr. Fahrettin Koca, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda;

1) Bir gün içinde iyileşen en yüksek hasta sayısına ulaşıldığına,
2) Temaslı sayısı ve temas ortamı azaldığı için ihtiyaç duyulan test sayısındaki azalmanın devam ettiğine,
3) Yoğun bakım ve entübe hasta sayısındaki düşüşün sürdüğüne dikkat çekti. Ayrıntılı bilgi için…

- Bakanlığın web sitesine, “Pandemi Sürecinde Oruç Tutanlar İçin Beslenme Önerileri” dokümanı eklendi. Ayrıntılı bilgi için...

T.C. İçişleri Bakanlığı;

Bakanlık tarafından yapılan açıklamada;

- Ülke genelinde 65 yaş ve üstü vatandaşlar ve 20 yaş altındaki çocuklar/gençler için sokağa çıkmalarına ilişkin kısıtlamaların (istisnalar hariç) aynı şekilde devam edeceği,
- Sokağa çıkma kısıtlamasının başladığı 23 Nisan Perşembe günü saat 00.00 ile 26 Nisan Pazar günü saat 20.00 arasında kurallara uymayan toplam 35 bin 422 kişiye adli ya da idari işlem gerçekleştirildiği,
- 26 Nisan 2020 saat 20.00 itibarıyla 51 ildeki 2 ilçenin tamamında, 1 ilçenin merkezinde, 4 belde, 76 mahalle, 71 köy ve 8 mezra olmak üzere toplam 162 yerleşim yerinde karantina tedbirlerinin uygulanmakta olduğu,
- Öte yandan 44 ilde, 177 yerleşim yerinde ise karantina kararının kaldırıldığı açıklandı. Ayrıntılı bilgi için…

Bu bülten; Genel Sekreterlik tarafından Bilgi Sistemleri ve Teknolojileri Daire Başkanlığı katkılarıyla hazırlanmıştır.